کد مطلب:46154 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:30

گنجینه پرسمان » فلسفه و منطق

شعور مقدّم بر ماده است يا ماده بر شعور؟

اگر مقصود سؤال مبحث مقدوّم بدون يك نيروي با شعور قبل از آفرينش ماده باشد به همان بحث خداشناسي مربوط مي شود كه پاسخ چنين است. مادّه مركب است و چيزي كه تركيب دارد، وابسته به اجزاء خويش است در نتيجه نيازمند است و آنچه نيازمند است نمي تواند قدم اوّل آفرينش باشد پس بايد وجودي بي تركيب، بي نياز نامحدود، و بي مانند(مفاد سوره توحيد) را بپذيريم كه با حكمت خويش اين جهان مادّي را آفريده است. پس شعور مقدّم بر مادّه است.
و ممكن است منظور تقديم روح بر بدن انسان باشد كه بحثي اختلافي است. بعضي از فيلسوفان روح را مقدّتم بر بدن، و ملاصدرا، آنرا متأخر از بدن دانسته اند كه با پيدايش بدن پديد آمده و با حركت جوهري بدن به كمال مي رسد. امّا احاديث موافق با نظر اوّل است.

(بخش پاسخ به سؤالات )


ـ163ـ